Leiderschap bij Generatie Z: De kracht van écht luisteren

Peter leidt al jaren een goed draaiend team bij een softwarebedrijf met ongeveer 200 medewerkers. Hij begon ooit als specialist en werkte zich op dankzij zijn inhoudelijke kennis en oplossingsgerichtheid. Hij is iemand die graag snel beslissingen neemt en problemen direct aanpakt. Maar de laatste tijd merkt hij dat er steeds meer weerstand is vanuit zijn team. Vooral de jongere medewerkers uit Generatie Z (geboren tussen 1995 en 2010) lijken zijn adviezen in twijfel te trekken of juist compleet te negeren. Het frustreert hem, zeker omdat hij het gevoel heeft dat hij altijd klaarstaat om te helpen. Toch knaagt er ook iets aan hem: waarom voelt hij zich steeds meer een buitenstaander in zijn eigen team?

Tijdens een teamoverleg bijvoorbeeld, stelde hij een plan voor om een klant sneller te bedienen door het proces te herstructureren. Maar in plaats van enthousiasme kreeg hij alleen maar kritische vragen terug. “Waarom moeten wij ons werk aanpassen als het probleem niet bij ons ligt?” of “Is dit echt de beste manier om het aan te pakken?” Peter voelde zich ondermijnd en genegeerd. Het was alsof al zijn inspanningen om de boel op de rails te houden, alleen maar zorgden voor meer afstand tussen hem en zijn medewerkers.

Wat Peter niet ziet, is dat zijn manier van leidinggeven niet meer werkt voor deze generatie. Generatie Z-medewerkers zijn mondiger, stellen kritische vragen en willen niet zomaar opdrachten uitvoeren zonder daar zelf iets van te vinden. Ze willen gehoord worden en betrokken worden bij het proces.

In plaats van zijn autoriteit te verliezen, kan Peter juist winnen door anders te gaan luisteren.

Waarom luisteren belangrijker is dan ooit

Veel leiders denken dat hun taak is om richting te geven en oplossingen aan te reiken. Maar in een tijd waarin medewerkers zelfstandiger en mondiger zijn, werkt dit vaak averechts. Wie niet luistert, krijgt:

• Minder vertrouwen en connectie met het team

• Lagere motivatie en meer weerstand

• Medewerkers die afhaken of vertrekken

Peter dacht dat zijn manier van directief leidinggeven zijn autoriteit zou versterken, maar het tegenovergestelde gebeurde. Zijn team verloor het vertrouwen dat hun inbreng waardevol was. De jongere medewerkers vertelden hem zelfs dat ze zich niet gehoord voelden en daardoor niet gemotiveerd waren om zijn oplossingen op te volgen. Hij voelde zich gevangen in zijn eigen aanpak.

Hoe verbeter je als leider je luistervaardigheden?

1. Stel nieuwsgierige vragen
   In plaats van meteen een oplossing te bieden, vraag: “Wat denk jij?” of “Hoe zou jij dit aanpakken?” Dit vergroot eigenaarschap en betrokkenheid.

2. Luister zonder te reageren
   Veel leiders luisteren niet echt; ze wachten gewoon tot ze kunnen reageren. Train jezelf om stil te zijn en echt te horen wat er gezegd wordt.

3. Wees echt present
   Zorg ervoor dat je volledig aanwezig bent tijdens gesprekken. Zet je telefoon uit, kijk je gesprekspartner aan en laat merken dat je luistert. Mensen, zeker medewerkers uit Generatie Z, voelen het als je niet écht aanwezig bent.

4. Neem een coachende houding aan
   Je hoeft niet altijd met een oplossing te komen. Soms is het krachtiger om iemand zelf te laten ontdekken wat het beste werkt. Laat controle los en stimuleer medewerkers om zelf tot inzichten te komen. Dit zorgt niet alleen voor betere ideeën, maar ook voor meer betrokkenheid.

5. Reflecteer en check of je het goed begrepen hebt
   Herhaal kort wat de ander zegt: “Dus als ik het goed begrijp, zeg je dat…?” Dit voorkomt misverstanden en laat zien dat je de ander serieus neemt.

Wat levert dit op?

Toen Peter zijn aanpak veranderde, gebeurde er iets opvallends. In plaats van meteen zijn oplossingen op tafel te gooien, begon hij zijn teamleden te vragen hoe zij bepaalde uitdagingen zouden aanpakken. Hij stelde zich coachend op en ontdekte dat zijn medewerkers niet alleen meer betrokken waren, maar ook met verrassend goede oplossingen kwamen.

Peter merkte dat zijn werkdruk afnam omdat hij niet meer alles zelf hoefde te bedenken. Zijn team voelde zich serieus genomen, de samenwerking verbeterde, en uiteindelijk groeide het vertrouwen wederzijds. Hij begreep eindelijk dat luisteren niet betekent dat je je macht opgeeft – het betekent juist dat je echte invloed creëert.

Wil jij ontdekken hoe je Generatie Z beter kunt aansturen en jouw team écht in beweging kunt krijgen door effectief te luisteren? Plan een vrijblijvend gesprek in en ontdek hoe jij meer invloed kunt creëren zonder je autoriteit te verliezen.